โครงร่มประกอบด้วยส่วนต่างๆดังนี้ี้
หัวร่ม และตุ้มร่มได้แก่ไม้โมก การทำหัวและตุ้มนี้ใช้วิธีกลึงโดย เครื่องมือโบราณ
ซึ่งเป็นที่บรรพ บุรุษได้เคยใช้ทำมาก่อน โดยตัดไม้ที่จะกลึงออก
เป็นท่อนๆ เส้นผ่าศูนย์กลางประมาณ5 - 8นิ้วเจาะรูไว้ให้สามารถ
สวมเหล็กยึดไม้ กลึงไว้ได้พอดีแล้วเริ่มกลึงด้วยเครื่องกลึงไม้แต่
ละท่อนที่กลึงนี้ จะสามารถกลึงหัวหรือตุ้มได้ประมาณ 4- 5 อัน
โดยกลึงให้ได้ขนาดที่ ต้องการก่อน จึงค่อยตัดแยกออกจากกัน
อีกทีหนึ่ง
ซี่กลอนและค้ำทำมาจากไม้ไผ่บง (ไผ่ตง )เพราะเหนียวทนทานและสวยงามกว่า
ไม้ไผ่ชนิดอื่นๆ ในตอนแรกต้องตัดไม้ไผ่ออกเป็นท่อนๆ ตามความ
ต้องการที่จะใช้ทำร่มแล้ว ผ่าออกเป็นซี่กลอนและค้ำตามที่ต้องการ
ไม้ไผ่ที่ผ่าออกนี้ ต้องจักออกเป็นซี่เล็กๆอีก โดยกะให้ได้ซี่กลอน
ประมาณ 8 - 9 ชิ้นเหลาให้ตรงปลายเรียว ส่วนโคนนั้นผ่ากลางแต่
ไม่ตลอดตลอดแนว เพื่อสอดใส่ค้ำในภายหลัง เจาะรู 2 รู สำหรับ
ร้อยด้ายเข้ากับโคนของค้ำ การทำค้ำทำโดยเหลาไม้ตามขนาดที่ต้อง
การให้เป็นชิ้นเรียวๆเหลาทั้งโคนและ ปลายให้แบนสำหรับสอดใส่
หัวและซี่กลอนต่อไปใช้สว่านเจาะเป็นรู 2 ร ูในส่วนที่จะใส่ด้ายจาก
ส่วนตุ้ม และ ด้ายตรงกลาง ส่วนปลาย ใช้เหล็กแหลมลนไฟเจาะรู
เพราะถ้าใช้สว่านเจาะแล้ว จะทำให้ไม้ไผ่แตกง่าย การร้อยด้ายเพื่อ
ประกอบโครงร่มนั้น ร้อยตามรูของซี่กลอนและค้ำทุกชิ้น เอาด้ายพัน
เข้าไปในรูที่ทำไว้ตอนกลึงหัวร่ม และตุ้ม สอดซี่ใส่เข้าไปใน ทุกๆ
ช่อง ช่องละซี่จนครบ ส่วนค้ำที่สอดใส่ในช่องตุ้มในลักษณะเดียวกัน
มัดด้ายให้แน่น
คันถือสำหรับร่มคันเล็ก ทำจากไม้เนื้ออ่อน เหลาด้วยมีดให้สวยงาม ส่วนร่ม
ใหญ่ใช้ไม้ไผ่ทำ
ม้า
เป็นสลักที่กางร่มออกแล้วไม่ให้หุบคืน สำหรับร่มคันเล็กทำด้วยลวด
สปริงร่มคันใหญ่ทำด้วยไม้ไผ่เหลา โดยเจาะช่องที่คันถือที่เป็นไม้ไผ่
แล้วใส่ม้าเข้าไปในช่อง ใช้ตะปูตอกให้ติดกัน เมื่อใช้มือบีดจะรัดตัว
เข้าหากัน พอปล่อยมือจะดีดตัวออกจากกัน
ปลอกลาน
เป็นศูนย์รวมระหว่างหัวร่มคันถือและซี่ร่มทำหน้าที่เป็นตัวเคลื่อน
ขึ้น- ลงเวลากางหรือหุบทำจากใบลาน ตัดเป็นชิ้นให้กว้างและยาวตาม
ขนาดที่พอเหมาะกับตัวร่ม แล้วพันรอบหัวร่มให้เชื่อมระหว่างซี่กลอน
กับหัวร่ม พันรอบอีกทีด้วยกระดาษสา ทากาวหลายๆชั้น
เพราะถ้าใช้สว่านเจาะแล้ว จะทำให้ไม้ไผ่แตกง่าย การร้อยด้ายเพื่อ
ประกอบโครงร่มนั้น ร้อยตามรูของซี่กลอนและค้ำทุกชิ้น เอาด้ายพัน
เข้าไปในรูที่ทำไว้ตอนกลึงหัวร่ม และตุ้ม สอดซี่ใส่เข้าไปใน ทุกๆ
ช่อง ช่องละซี่จนครบ ส่วนค้ำที่สอดใส่ในช่องตุ้มในลักษณะเดียวกัน
มัดด้ายให้แน่น
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น